Ekolojik Ayak İzimizi Nasıl Azaltabiliriz?
Ekolojik ayak izi, ekolojik dengeyi hesaplamak için 1990’larda Mathis Wackernagel ve William Rees tarafından oluşturulan bir kavramdır. Bu kavram, doğa ile insan arasındaki arz-talep dengesini inceler, insanların tüketme hızı ile doğanın kendini yenileme hızı arasındaki oranı hesaplar. Küresel hektar (gha /kha) kavramı, ekolojik ayak izinin hesaplama birimi olarak kullanılır.
Doğal kaynaklar, düşünüldüğü kadar sonsuz değildir. Yıllar içerisinde nüfus artışı, sanayileşme ve teknolojik gelişmeler gibi insan faaliyetleri tüketimi etkilemiş, doğal kaynakların yenilenebildiğinden daha hızlı tükenmesi ekolojik denge için bir sorun yaratmıştır.
Küresel Ayak İzi Ağı’nın (Global Footprint Network) ekolojik ayak izi ölçümüne göre, eğer dünyada yaşayan tüm insanlar Türkiye’dekiler kadar tüketseydi toplam 1.5 gezegene ihtiyaç duyardık. Tek bir gezegene sahip olduğumuz için onu korumamız ve biyolojik kapasitesini aşmamamız gerektiği bir gerçek. İşte daha sağlıklı ve yaşanabilir bir yaşam için takip edebileceğimiz, ekolojik ayak izimizi azaltabileceğimiz birkaç yöntem:
Plastik Atık Kirliliğini Azaltın
Serbest dalışta Türkiye ve Dünya rekortmeni olan Şahika Ercümen’in yakın zamanda İstanbul Boğazı’nda yaptığı dalışla topladığı çöp, ülkelerimizdeki plastik atık konusunda bizi daha önce düşündürmediyse bile şimdi düşündürmeli. Plastiğin, yüzyıllar boyunca biyolojik olarak ayrışmadığını biliyoruz. Bundan dolayı tek kullanımlık ürünler ile çevremizi kirletmek, hepimizin hayatını etkiliyor. Ekosistem için yapabileceğimiz en iyi şeylerden biri, özellikle tek kullanımlık plastikleri mümkün olduğunca kullanmamaktır. Genel olarak plastik bir ürün kullandığımızda da mümkün olduğunca plastik türünün ne olduğunu anlayıp onu geri dönüştürmeye çalışmak da hedeflerimizden biri olmalıdır.
Plastik kullanımına dikkat eden markalardan biri olan U Green Clean, atık israfını azaltmayı hedefler. Üretilen tüm temizlik ürünlerinde doğada kolaylıkla çözünebilen maddeler kullanan U Green Clean, çevreyi korumayı amaçlar. Kendi ekolojik ayak izini azaltmaya çalışan markanın tüm ürün ambalajları, geri dönüştürülmüş plastikten üretilir.
Daha Az Su Harcayın
Hayatımıza devam etmek için suya ihtiyacımız var ve su kaynakları da sonsuz değildir. Yakın gelecekte, bir su krizinin olacağı öngörülmektedir. Bu krizi önlemek içinse su ayak izimizi azaltmalıyız. Bunun için yapabileceğimiz şeyler arasında daha kısa süreli duş almak, sebze ve meyveleri suyun altında değil de büyük bir kâse içerisinde tek seferde yıkamak, her şeyi elde yıkamak yerine bulaşık makinesini tercih etmek, bulaşıkları makineye sudan geçirmeden yerleştirmek yer alabilir. Yanı sıra, bulaşık makinesini tamamen doldurmadan çalıştırmamak da dikkat edilebilecek noktalardan biridir.
Daha Az Et Tüketin
Et tüketimi birçok açıdan çevreye zarar veriyor. Ete gösterilen talep nedeni ile, besicilik ve hayvancılık da artmaktadır. Hayvanların sindirimi küresel çapta sera gazı emisyon artışına ve gübre üretimi ise bu gazların salınımının artmasına neden olur. Yem üretimi için Amazon Ormanları gibi mekanların yok edilmesi ise ayrı bir zarar verici unsurdur. Çevreye daha fazla zarar vermemek için yapabileceklerimiz arasında öncelikle et tüketimini azaltmak gelirken, vejetaryen veya vegan bir yaşam tarzı benimsemek de tercih edilebilir.
